Rondje Nederland 1

Gepubliceerde artikelen

Nrc.next | De Groene Amsterdammer | De Standaard (B) | AD | Panorama | Pitch

Algemeen Dagblad – Rondje Nederland (1)

Maldivische Eilanden (Malediven)

Van 1645 tot 1796 waren de Malediven een protectoraat van de VOC. En anderhalve eeuw waren beide landen de beste maatjes. De deal: inruil voor een handelsmonopolie bemoeiden de Nederlanders zich niet met het bestuur van de eilandjes en boden bescherming tegen aanvallen.

Alles draaide om de prachtige cowry-schelpen die een uitstekend betaalmiddel bleken bij de slavenhandel in West Afrika. En omdat de Nederlanders er eindeloze hoeveelheden van hebben werd schelpen zoeken een economische hoofdactiviteiten op de Malediven. De erfenis van het schelpengeld waart nog steeds rond. De Ghanezen die de schelpjes Cedi doopten, hebben nu een munteenheid met die naam.


Jacob’s Eilanden (Samoa)

De Nederlandse ontdekkingsreiziger Jacob Roggeveen is in eigen land niet zo bekend. Daar buiten ligt dat wel anders. Er zijn boeken volgeschreven over de man die Paaseiland met zijn merkwaardige beelden ontdekte. Roggeveen is ook beroemd op de naar hem genoemde Jacob’s Eilanden, beter bekend als Samoa.

Als ontdekker van de eilandengroep is hij afgebeeld op munten en postzegels. De Nederlandse erfenis is ook terug te vinden in de taal van Samoa. Het fraaiste voorbeeld daarvan is wel ‘pupa’ (spreek uit: poepa). Dat betekent inderdaad ‘poepen’. Op zijn Oud Hollands wel te verstaan: ‘geslachtsgemeenschap hebben’. Begin op Samoa dus niet over ‘poepen’ als je naar de wc moet.


Mauritius

In 1598 bezocht schipper Wybrand van Warwijck een onbekende eiland. Hij noemde het naar Prins Maurits. Een handvol pogingen om het eiland te koloniseren en in te richten als pleisterplaats voor schepen op weg naar Azië liepen allemaal uit op jammerlijke mislukkingen.

Ondertussen aten de Nederlandse kolonisten in recordtempo alle dodo’s op. Ene Volkert Evertsz valt de eer te beurt het laatste levende exemplaar te hebben gezien…. en opgepeuzeld. Daarmee stierf de enkel op Mauritius voorkomende legendarische loopvogel uit. Toen ook al het ebbenhout was weggekapt waren de kolonisten het barre Mauritius helemaal zat. Uit nijd staken ze voor hun vertrek alles in brand.


Mauritsstad (Recife, Brazilië)

Rond 1640 was Nederland heer en meester aan de Braziliaanse kusten. De trotse hoofdstad van het uitgestrekte gebied wat Nieuw Holland werd genoemd was Mauritsstad, het tegenwoordige Recife.

Zou Brazilië nu nog bij Nederland hebben gehoord dan zou dat Nederland/Brazilië permanent wereldkampioen voetballen zijn. Maar zover zou het niet komen want Nederland raakte in oorlog met Engeland. Ondertussen maakte Portugal van de gelegenheid gebruik om Brazilië in te pikken waarop Nederland Portugal de oorlog verklaarde. Toen iedereen het vechten beu was werd besloten dat Nederland 63 ton goud zou krijgen voor zijn oude bezittingen in Brazilië. Dat goud moet Portugal nog steeds grotendeels leveren!


’t Eijlandt Amsterdam (Tonga)

Toen Abel Tasman in 1643 op een nog onbekend eiland in de Stille Oceaan aankwam trof hij er uiterst vriendelijk bewoners aan. Al snel ontstond er een levendige ruilhandel. Een stuk katoen leverde een varken op en voor elke spijker die de scheepstimmerman tevoorschijn haalde kon een kip worden gekocht.

Tasman gaf het eiland de naam Amsterdam omdat alles er in overvloed aanwezig leek, net als in de gelijknamige Nederlandse stad. De naam Amsterdam is nog steeds in gebruik voor dit eiland uit de Tonga-archipel. Geïnspireerd door de ontmoeting met Tasman spreken de hedendaagse bewoners van ‘The Friendly Islands’ als ze het over hun eilandenrijk hebben.


De evolutie van verhalen naar uiteindelijke publicatie van Rondje Nederland
zoek de verschillen

De artikelen
Joost van Dyk / Jost van Dyk
Malediven, Samoa, Mauritius, Mauritsstad, Tonga
Tobago, Valdivia, Sint Helena, Bengalen
Phuket, Blup Blup, Kharg, Jan Mayen
Goudkust, Gothenburg, Holambra, Mocka, Agra, Ottawa

De publicatie (PDF-files)
Rondje Nederland, deel 1
Rondje Nederland, deel 2

Terug naar Algemeen Dagblad

0 comments